1990 јылдыҥ сыгын айында «Солоҥы» деп журнал баштапкы катап кепке базылып чыккан эди. Журнал јылына тӧрт катап чыгып, балдарды алтай калыктыҥ оос-јайаандыгыла, бичиичилердиҥ чӱмдемелдериле, Алтайыстыҥ јебреннеҥ бери тӱӱкизиле таныштырып јат. Онойдо ок ар-бӱткен, аҥ-куштар керегинде јилбилӱ јетирӱлер база јарлалат. Быјыл, 2025 јылда, «Солоҥы» журнал 35 јажын темдектеп јат.

Краеведение бӧлӱктиҥ ишчилери журналдыҥ юбилейине башка-башка јылдардыҥ номерлеринде балдардыҥ чӱмдеген јилбилӱ куучындарыла, ӱлгерлериле таныштырып тура, ӧй ӧткӧн кийнинде олорды табып, кыскачак, је јилбилӱ берилтелер айына бир катап салар.

Бӱгӱнги јетирӱ 1997 јылдыҥ 4-чи номеринде «Чедирген: чӱмдемелдер: јуруктар, куучындар, ӱлгерлер» деп рубрикада «Эзен бе» деп ӱлгери чыккан Айана Чекурашева (эмди Бугуева) керегинде болор. Јиит ӱлгер чӱмдеечи ол тушта Оҥдой аймактыҥ Кулады јуртыныҥ орто ӱредӱлӱ школыныҥ 5-чи клазыныҥ ӱренчиги болгон. Айана Юрьевнаныҥ эске алынганыла, јаштаҥ ла ала эне-адазы огош кызын Алтайын сӱӱрине, чӱм-јаҥдарын бааларына, бичикти кычырарына јилбиркеткен. Ӱлгер чӱмдеерин огош Айана Лена эјезинеҥ кӧрӱжип, бичип баштаган. «Солоҥы» журналда чӱмдемели чыгарда ол тыҥ сӱӱнгени санаазына кирет.

«Мен Куладыныҥ орто ӱредӱлӱ школын божодып, аҥылу ӱредӱ алгам. Бир кезек ӧйгӧ тӧрӧл јуртымда иштегем. Горно-Алтайск калада билемле кожо јатканым удап калды. Эш-нӧкӧримле кожо эки баатыр уул чыдадып турус. Алтай тилин ундыбазын деп, бис олорды каланыҥ 7-чи школында ӱредедис. Эмдиги ӧйдӧ мен јаргычыныҥ болушчызы болуп иштеп турум».