М.В.Чевалковтыҥ адыла адалган национальный библиотеканыҥ краеведение  бӧлӱгиниҥ ишчилери Байрам Кӱндӱлеевич Суркашевтиҥ 85 јажына учурлалган  «Јӱрегим мениҥ кеендикке ачык»  деп кӧрӱ - выставказына кычырадыс.

Выставка беш бӧлӱктеҥ турат: таҥынаҥ чыккан бичиктери, бичимелдери – јуунтыларда ла газеттерде, јӱрӱми ле јайаандык  јолы, ӱлгерлери кожоҥдордо, Б.Суркашев – школдо деп адалат.

Байрам Кӱндӱлеевич Суркашев 1939 јылдыҥ  кӱчӱрген айдыҥ  16–чы кӱнинде Оҥдой аймакта Кӱпчеген јуртта чыккан.

1958 јылда каланыҥ  национальный школын божодоло , Барнаулда Алтайский государственный медицинский институтка кирип, оны 1965 јылда божоткон.

Ол узаак јылдарга Улаган аймактыҥ  тӧс эмчилигинде врач - терапевт болуп, ыраак аймактыҥ эл- јонын эмдеген. Амыралтага барардаҥ озо ол Горно-Алтайск калада иштеген.

Б.К.Суркашевтиҥ  баштапкы ӱлгерлери «Алтайдыҥ Чолмоны»  областной газетте 1958 јылда чыккан. Баштапкы ӱлгерлик јуунтызы «Баштапкы алтам» деп адалат. Оныҥ кийнинде:

1968 јылда «Солоҥыны  тӱженип»,

1971 јылда «Кӱншыҥырт»,

1976 јылда «Јакшы болзын турналар» деп јуунтылары чыгат.

Байрам Суркашевти бис эмчи деп билерис. Оныҥ кӧп ӱлгерлеринде , туујыларында эмчи улустыҥ сӱр – кебери база кӧргӱзилет. Темдектезе, «Јӱрӱмле јакшылашканы», «Бир тӱн», «Белый халат» ла оноҥ до ӧсколӧри.

2000  јылда «Арчын јытту Алтай»,

2005  јылда  «Илби» деп ӱлгерлердиҥ јуунтызы чыккан.

2009 јылда, јаҥы «Чике таман ажыра» деп јуунтызы чыкты.

Байрам Кӱндӱлеевичтиҥ бичимелдериниҥ кӧрӱми солун, эрмек – сӧзи јараш ла байлык, ӱлгерлежи аҥылу. Оныҥ ӱлгерлеринде кӱӱ ле јураныш колыжып калгандый. Сӧскӧ сескир , кӧкси сезимдӱ поэт деп айдарга јараар.

 Бичик поэттиҥ чыкканынан ала 70 јажына учурлалган. Ого экимуҥынчы јылда чӱмделген, кайда да jарлалбаган, ада ӧбӧкӧ jери, jӱрӱм, сӱӱш керегинде ӱлгерлер, мӧҥкӱлик сӱӱшти jаҥарлаган «Амаду ла Айана» деп ӱлгерлик трагедия, С. Есениннеҥ кӧчӱриштер, туку ӧткӧн чакта 80-чи, 90-чы jылдарда бичилген, учурын эмдиге jылыйтпаган, алтай калыктыҥ, литератураныҥ ла тилдиҥ ӧзӱми, салымы, келер ӧйи, ар-бӱткенди, аҥ-кушты коорып кичеери, чеберлеери керегинде санаалар салылган статьялар кирген.

Байрам Кӱндӱлеевичтиҥ алдынаҥ бери ӱлгерлери чӱмдемел-кеендик «Эл Алтай» журналда, «Солоҥы» деп журналда базылат. Оныҥ эҥ талдама ӱлгерлери анчада ла оок класстардыҥ бичиктеринде салынат. Jаан да класстардыҥ  учебниктеринде бар.

Байрам Суркашевтиҥ «Кара кӧстӱ кӧӧркийге», «Эзендик» деп ле оноҥ до ӧскӧ кожо салылган ӱлгерлери эл-jон ортодо текши таркап калган.

 Алтайыста ар jанынаҥ jайалган jайалталу, ачык-jарык санаалу, тили бай алтай ӱлгерчи баарына бис омооркоп ло сӱӱнип  jӱредис.

Бис краеведение бӧлӱктиҥ ишчилери, кычыраачыларыбысты jайалталу ӱлгерчибистиҥ 85 jажына учурлалган бичиктердиҥ кӧрӱзине кычырып турубыс.