Исай Тантыев Ойрот автоном областьтын баштапкы jиит ӱлгерчилеринин бирӱзи. Онын ӱлгерлери ӧткӧн чактын 30-чы jылдарында «Кызыл Ойрот», «Ойроттын комсомолы», «Крестьян газединде» jарлалып туратан. 1935 jылда Новосибирскте чыккан «Sovet Ojrottьn ozymi» («Совет Ойроттыҥ ӧзӱми» деп јуунтыга онын ӱлгерлери база кирген. Бӱгӱн бис онын бойы керегинде 1934 jылда «Кызыл Ойрот» (№45-46, 5 май) газетке бичиген бичимелин jарлап турубыс.
«Мен, Тантыев Исай Алексеевич, 1915 jылда чыккам. Онон сегис jашка jеткен соондо, Аккорумнын школазына ӱренип баштадым, онон бичикке эбеш ӱренип келген соондо кӧрип jӱрзем, эбеш бичик билер улус «Кызыл Ойрот» деп газет кычырып туратан эмтир. Айдарда мен база оны кычырарга jилбиркеп турдым. 1925 jылдан бери газетти кычырып, неле кандый немелерди, кайда не болуп турган, кандый иш эдип турганын ончозын кӧрип jӱрдим. Оны кӧрӱп jӱреле бистин jуртта не кандый болуп турган иштерди чийерин мен 1928 jылда баштадым. Ол баштап алган соондо газетте не болгонын кӧрип, политический jанынан кандыйла ишти ӧткӱретен аайын билип jӱрдим. Онын кийинде мен газетти кычырып, кӧрип кандыйла jерде колхоз ижи jаранып, тынып турганын билип ого ӱзери бистин де jерге колхозтор 1929 jылдан тӧзӧлип башталган. 1930 jылдын учында менин ада-энем колхозко кирер дежип куучындажып турды.
Айдарда мен кандый jерде не болуп турган, колхоз канайда ӧзӱп турганын газеттен кычырып ада-энеме айдып берип турдым. Бойымнында сагыжымда колхозко кирип иштезе сӱреен jакшы болор деп, сӱӱнип jӱрдим. Онон бис колхозко кирдибис. Колхозко кирген соондо кандый ла ишти иштеп jӱрӱп, мен 15 jашка jедип келдим, ол тушта мен комсомолго кирдим. «Кызыл Ойрот» газеттен кандыйла политический керектерди кӧрӱп ӱрендим, менин ӱренип алганым ончозы кӧп jаны «Кызыл Ойроттон» болуп jат. Jон ортодо ишти канайда баштайтанын ончозына ӱренип алдым.
Кандыйла политӱӱредӱни, оны канайда ӧткӱрер, оны ончозын билип jӱрдим. Эмди мен мынан ары газет ижин jарандырып аларына туружып, бойымды политический jанынан кӧдӱрип аларым деп кӧп улус ортозына айдып jадым».
Исай Тантыев керегинде бичимелдерди ӧткӧн чактын одус jылдарында чыккан газеттерден база табар арга бар. Темдектезе: Сибирьдин ады jарлу бичиичизи А.Коптелов бойынын бичимелинде («Второе солнце» //Советская Сибирь, 1936. - №251 (29 окт.) – С.3) И.Тантыев керегинде мынайда бичиген: «Исай Тантыев Чолушманда баштамы школды божоткон, ӱлгерлерин мында бичип баштаган. Онын баштапкы ӱлгери «Кӱӱк» деп адалган, онон ол кожон болуп калган….Эмди Исай Тантыев совпартшколанын ӱренеечизи... Пушкиннин ӧлгӧнинен ала jӱс jылдыгына ӱлгер бичиген. Онойып онын тӧрӧл jери ады-чуузы jарлу орус поэт Пушкинле танышкан».
Шинжӱӱчи З.С. Казагачеванын бичигениле болзо, ол озо баштап албатынын оос кожондорын jууп, бичип баштаган. Сонында ол бойы ӱлгерлер чӱмдеп баштай берген. 1935 jылда И. И. Катаев ле П.В. Кучияк Туулу Алтайла jорыктаган, Чолушманга jедип, Исай Тантыевле танышкандар. Ол тушта Исай Балыкчыда избач болуп иштеген. Олор jуук таныжып, сонында И. Катаев ол керегинде бойынын бичимелинде («Чолушман ӧзӧктӧ») бичиген. П.В. Кучиякла олор jажылажып, канду jууда jӱрерде самара бичижип туратан. Jе Исай Тантыев ол jуудан кайра jанбаган («Ӱргӱлjик ат-нере», 2015. – С 120-124).
Jыргал бичикте
Jанар куштын уйазы
Jаш агаштын бажында.
Jаан-jаштын jыргалы
Jараш бичик ичинде.
Учар куштын уйазы
Узун агаш бажында.
Канча jоннын jыргалы
Кызыл бичик ичинде
Колхоз jурттын jазалын
Jарандырар бичигис!
Коштой отурган балдарды
Ӱредетен бичигис!
Карануйды jарыткан
Кара-чоокыр бичигис!
Капитал jуртын чачарга,
Болуш болор бичигис!
(«Совет Ойроттыҥ ӧзӱми» (Новосибирск, 1935), деп јуунтынан)
